ไต่สวนและประหาร ของ ฟร็องซัว ราวายัก

ราวายักถูกสอบสวนด้วยวิธีจารีตนครบาลโดยทรมานให้บอกผู้สมรู้ แต่เขายืนกรานว่า ทำโดยลำพัง กระนั้น ความที่เขาล่วงรู้เส้นทางเสด็จ และคาดการณ์ได้ว่า จราจรจะติดขัดจนเป็นโอกาสให้เขาทำร้ายพระมหากษัตริย์ได้นั้น ทำให้เล่าลือกันไปต่าง ๆ นานา[3]

วันเกิดเหตุนั้น พระเจ้าอ็องรีที่ 4 เสด็จไปเยี่ยมดุ๊กแห่งซุลลี (Duke of Sully) ผู้นอนป่วยอยู่ ณ คลังแสงในกรุงปารีส ทั้งนี้ เพื่อทรงหารือเรื่องเตรียมกำลังทหารเข้าแทรกแซงกรณีพิพาทการสืบตำแหน่งฌูลิช-แกล็ฟ-แบร์ฌ (Jülich-Cleves-Berg) หลังจากดุ๊กจอห์น วิลเลียม (Duke John William) ถึงแก่กรรม แต่การที่จะทรงเข้าแทรงแซงแทนกลุ่มผู้ถือลัทธิคาลวินย่อมจะทำให้ทรงบาดหมางกับราชวงศ์ฮับส์บูร์กที่ถือนิกายคาทอลิก[3] ราวายักเหมือนจะคาดหมายถึงการแทรกแซงนี้ได้ จึงมองว่า พระเจ้าอ็องรีเตรียมเป็นศัตรูกับพระสันตะปาปา ประมุขนิกายคาทอลิก เพราะมีพระประสงค์จะย้ายศูนย์กลางคริสต์ศาสนาจากกรุงโรมมายังปารีส[4]

เมื่อเริ่มการสอบสวนนั้น ราวายักให้การว่า "ข้ารู้ดีว่า พระองค์สิ้นแล้ว ข้าเห็นพระโลหิตติดเต็มมีดข้า ทั้งไหลบ่าอยู่ ณ จุดที่ข้าแทง แต่ข้าไม่เสียใจอะไรที่สิ้นพระเจ้าแผ่นดิน เพราะข้ามาเพื่อการนี้ซึ่งข้าได้ลุล่วงแล้ว"[5]

วันที่ 27 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 เขาถูกนำตัวไปยังจตุรัสปลาซเดอแกร็ฟ (Place de Grève) ในกรุงปารีส และถูกทรมานเป็นครั้งสุดท้าย ก่อนถูกประหารชีวิตโดยใช้ม้าสี่ตัวแยกร่าง อันเป็นวิธีประหารผู้ปลงพระชนม์พระมหากษัตริย์ อะลิสแตร์ ฮอร์เน (Alistair Horne) นักหนังสือพิมพ์ชาวอังกฤษ พรรณนาเหตุการณ์นั้นว่า

ก่อนจะถูกฉุดลากแยกร่าง... เขาถูกลวกด้วยกำมะถันที่กำลังลุกไหม้ ตะกั่วหลอมเหลว กับทั้งน้ำมันและยางสนที่กำลังเดือด จากนั้นจึงถูกคีมบิดฉีกเนื้อตัว

ครั้นราวายักถูกประหารแล้ว บิดามารดาของเขาถูกเนรเทศ ครอบครัวของเขาถูกห้ามใช้ชื่อ "ราวายัก" อีก

ในเดือนมกราคม ค.ศ. 1611 ฌักเกอลีน แดสโกม็อง (Jacqueline d'Escoman) เพื่อนของราวายัก ไปแจ้งความว่า ดุ๊กแห่งเดแปร์น็อง (Duc d'Épernon) เป็นอีกคนหนึ่งที่รู้เห็นเรื่องปลงพระชนม์พระเจ้าอ็องรี แต่นางถูกจำคุกชั่วชีวิต

ฟีลิป แอร์ล็องแฌร์ (Philippe Erlanger) เขียนข้อสันนิษฐานของตนไว้ในหนังสือ เลทร็องมอร์เดออ็องรีกัทร์ (L'Étrange Mort de Henri IV; "ปริศนามรณะอ็องรีที่ 4") เมื่อ ค.ศ. 1957 ว่า ชาร์ล็อต ดู ตีแย อนุภริยาของขุนนางฌ็อง ลุย เดอ โนกาแร เดอ ลา วาแย็ต กับอ็องรีแย็ต ด็องทร็อก (Henriette d'Entragues) อนุภริยาของพระเจ้าอ็องรีที่ 4 เป็นตัวตั้งตัวตีลอบปลงพระชนม์[6]

ใกล้เคียง

ฟร็องซัว ออล็องด์ ฟร็องซัว มีแตร็อง ฟร็องซัว ราวายัก ฟร็องซัว ดยุกแห่งอ็องฌู ฟร็องซัว ทรูว์โฟ ฟร็องซัว-เรอเน เดอ ชาโตบรีย็อง ฟร็องซัว บูเช ฟร็องซัว เดอ ซาล ฟร็องซัว ปาลูว์ ฟร็องซัว-ตีมอเลอง เดอ ชัวซี